Μία νέα ανακάλυψη έχει σηµάνει συναγερµό στους απανταχού παλαιοντολόγους. Διεθνής ερευνητική οµάδα εντόπισε στην Γκαµπόν της Αφρικής 250 µικροσκοπικά απολιθώµατα ηλικίας 2,5 δισ. ετών, τα οποία εικάζεται πως αποτελούν την αρχαιότερη ένδειξη πολυκυτταρικής ζωής στη Γη.
Η γέννηση της σύνθετης ζωής µετατίθεται πλέον 1,5 δισ. χρόνια νωρίτερα.
Μέχρι σήµερα οι επιστήµονες στην πλειονότητά τους συµφωνούσαν πως οι πρώτοι µονοκύτταροι οργανισµοί, οι προκαρυωτικοί, εµφανίστηκαν στον πλανήτη µας πριν από 3,5 δισ. χρόνια και είχαν κύριο χαρακτηριστικό την απουσία οργανωµένου πυρήνα. Και πως οι πρώτοι πολυκύτταροι οργανισµοί, οι ευκαρυωτικοί, όπως τα φυτά και τα ζώα, χρονολογούνται πριν από 600 εκατ. χρόνια, δηλαδή κατά την Προϊστορική Περίοδο οπότε η συγκέντρωση του οξυγόνου στην ατµόσφαιρα αυξήθηκε απότοµα.
Για το µεγάλο διάστηµα όµως των περίπου 3 δισ. χρόνων που µεσολαβούσε, οι επιστήµονες δεν είχαν δείγµατα που να επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ζωής. Τώρα παίρνουν απάντηση µε µια µελέτη που δηµοσιεύθηκε στην Επιστηµονική Επιθεώρηση «Νature» και αποκαλύπτει πως βρέθηκαν απολιθώµατα ηλικίας 2,5 δισ.
ετών. Σύµφωνα µε τον επικεφαλής της ερευνητικής οµάδας Αµπντεραζάκ ελ Αλµπανί, τα απολιθώµατα έχουν µήκος περίπου ενός εκατοστού και µοιάζουν µε κουλουράκια ακανόνιστου σχήµατος.
Οι έρευνες
Ολα άρχισαν τον Ιανουάριο του 2008 στην πόλη Φρανσβίλ της Νοτιοανατολικής Γκαµπόν, όπου οι επιστήµονες διενεργούν έρευνες αρκετά χρόνια επειδή είναι πλούσια σε µαγγάνιο και ουράνιο. «Η περιοχή είναι κυρίως παλαιοπεριβαλλοντικού ενδιαφέροντος και έτσι δεν περιµέναµε να βρούµε απολιθώµατα», εξηγεί ο Αµπντεραζάκ ελ Αλµπανί.
Η επιστηµονική οµάδα εξετάζοντας τις φωτογραφίες και τα δείγµατα, διαπίστωσε πως ορισµένα αποτυπώµατα των πετρωµάτων θα µπορούσαν να έχουν βιολογική προέλευση. Η µορφολογία όµως αυτών των περίεργων όντων δεν µπορούσε να προσδιοριστεί µε µηχανισµούς φυσικούς ή χηµικούς, όπως συµβαίνει συνήθως σε ανάλογες περιπτώσεις. Επιπλέον, όπως διαβεβαιώνουν οι ερευνητές, ήταν αρκετά µεγάλα και η ανατοµία τους ιδιαίτερα περίπλοκη ώστε να µπορούν να συγκριθούν µε συνήθεις προκαρυωτικούς ή ευκαρυωτικούς οργανισµούς.
Για να καταλήξουν λοιπόν στα συµπεράσµατα, τα οποία κατά τον επικεφαλής της µελέτης «θα καταστήσουν υποχρεωτική την αναθεώρηση όλων των βιβλίων Φυσικής Ιστορίας», οι ερευνητές κατέφυγαν σε άλλες τεχνολογικές µεθόδους. Μία από αυτές ήταν η µικροτοµογραφία ακτίνων Χ, χάρις στην οποία διαπίστωσαν ότι οι συγκεκριµένοι οργανισµοί αποτελούνταν από πολλά κύτταρα.
Ωστόσο, για την άρτι δηµοσιευθείσα έρευνα ήδη έχουν εκφραστεί επιφυλάξεις από την επιστηµονική κοινότητα.
Οι Φίλιπ Ντονγκ και Τζόναθαν Αντκλιφ από το Πανεπιστήµιο του Μπρίστολ τόνισαν την ίδια κιόλας ηµέρα της δηµοσίευσης πως «αυτή η µελέτη µάλλον θέτει ερωτήµατα παρά δίνει απαντήσεις».
Υποστήριξαν µάλιστα πως πρόκειται να τροφοδοτήσει κυρίως µελλοντικές αντιπαραθέσεις µεταξύ των παλαιοντολόγων. Οι δύο ειδικοί παρουσίασαν ένα υποθετικό σενάριο, σύµφωνα µε το οποίο αυτά τα απολιθώµατα θα µπορούσαν να είναι αποικίες βακτηρίων, δηλαδή ένα συνονθύλευµα µονοκύτταρων οργανισµών. «Αυτά µπορούν να συµβούν στα ρηχά δοχεία των εργαστηρίων, όχι όµως σε θαλάσσιο περιβάλλον βάθους 30 µέτρων», απάντησε δηκτικά ο Αµπντεραζάκ ελ Αλµπανί.
Το αίνιγµα
Εστω και αν τελικά αποδειχθεί πως τα απολιθώµατα της Γκαµπόν συνιστούν όντως τα παλαιότερα δείγµατα σύνθετης ζωής, άλυτο θα παραµείνει ένα από τα µεγαλύτερα µυστήρια στην ιστορία της βιόσφαιρας: Γιατί χρειάστηκε να περάσουν 1,5 δισ. χρόνια µέχρι να επικρατήσουν οι πολυκύτταροι ορ
TA NEA