Προς:Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
κα Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου

Κυρία Υπουργέ,
Παρακολουθήσαμε την συνέντευξη σας με θέμα την ανακοίνωση του Σχεδίου Νόμου για την «Αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις», όπου στο κεφάλαιο Ζ, αναφέρεται και στα «Μέτρα για την ολική απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους – Τροποποίηση του ν. 3730/2008 και του ν. 3370/2005».
Με την ευκαιρία αυτή, επανερχόμαστε για ακόμη μία φορά στο κρίσιμο αυτό ζήτημα «της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους», που αφορά και επηρεάζει ποικιλότροπα πολλούς τομείς της Ελληνικής Κοινωνίας.

Το Σ.Ε.Γ.Ε.Σ. απερίφραστα έχει δηλώσει από το 2008, την ξεκάθαρη θέση του κλάδου, και σε κάθε περίπτωση τάσσεται ανεπιφύλακτα υπέρ της ζωής του ανθρώπου σε κοινωνίες χωρίς τσιγάρο, υπέρ της διασφάλισης της υγείας των πολιτών και ειδικότερα, με μέτρα προστασίας τους από τις βλαβερές συνέπειες της πώλησης και κατανάλωσης προϊόντων καπνού.

Αποτελεί κατάκτηση στην μικρή κοινωνία της Κορινθίας, ότι το Σωματείο μας συνεχίζει να στηρίζει, κάθε δράση που έχει ως στόχο την ενημέρωση του πληθυσμού για την απεμπλοκή του από το κάπνισμα, ειδικότερα δε, την εκπαίδευση της νεολαίας που είναι και το πιο ευαίσθητο τμήμα της Ελληνικής κοινωνίας, στον “άκαπνο” και καθαρό τρόπο ζωής.
Πρέπει να επισημάνουμε παρ’ αυτά, ότι η άμεση επιβολή της γενικευμένα καθολικής απαγόρευσης του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς χώρους, σε λάθος χρονική στιγμή και πάλι εκτός εποχής, έχει σοβαρότατα αρνητικές συνέπειες σε τομείς της επιχειρηματικότητας, όπως ο κλάδος των επαγγελμάτων εστίασης και ψυχαγωγίας.
Πιστεύουμε, ότι η εφαρμογή αυτών των μέτρων θα πρέπει να γίνει την κατάλληλη εποχή (άνοιξη) με ήπιο τρόπο, ώστε η μετάβαση σε αυτό που αποκαλούμε «μία κοινωνία απαλλαγμένη από καπνό» να υλοποιηθεί με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες και για τους χιλιάδες επιτηδευματίες, οι οποίοι διαρκώς αλλά ειδικά αυτήν την περίοδο, χωρίς υπερβολή, δίνουν άνισο αγώνα επιβίωσης.

Κυρία Υπουργέ,

Τόσο σε εσάς, όσο και στην προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου σας μέσω της Ομοσπονδίας μας είχαμε τονίσει, ότι θέματα που αφορούν ζητήματα Υγείας, ο κλάδος ΔΕΝ τα αντιμετωπίζει με κοντόφθαλμη συντεχνιακή οπτική αλλά πιστεύει, ότι η χρονική συγκυρία δεν επιτρέπει αυτή την βίαιη προσαρμογή, στην καθολική απαγόρευση του καπνίσματος και επιβάλει μια πιο ευέλικτη προσέγγιση.

Η πρότασή μας για ήπια προσαρμογή, είναι απόρροια των δραματικά αρνητικών δεδομένων και οικονομικών επιπτώσεων που υφίσταται ο κλάδος των επισιτιστικών και συναφών επαγγελμάτων αυτή την περίοδο.

Η πραγματικότητα των στοιχείων είναι στην κυριολεξία αποκαρδιωτική:
 Ο κύκλος εργασιών του κλάδου μας, τα τελευταία δύο χρόνια, παρουσιάζει πρωτοφανή μείωση, που σε πολλές περιπτώσεις φθάνει και το 50% !!.
 Η ανεργία εκτοξεύεται σε διψήφιο ποσοστό

Τα πρόσφατα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης επιβαρύνουν ιδιαίτερα τις πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ ταυτόχρονα η μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών (πάγωμα αυξήσεων και μείωση μισθών και συντάξεων, αύξηση ΦΠΑ κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες κ.λπ.), αν συνδυαστεί και με την άμεση εφαρμογή του εν λόγω νόμου για την καθολική απαγόρευση του καπνίσματος, άμεσα θα αποτελέσει την «χαριστική βολή» στις επιχειρήσεις του κλάδου.

Η υιοθέτηση και εφαρμογή αντίστοιχων μέτρων σε άλλες χώρες, και με μικρότερα ποσοστά καπνιστών (δηλ. κάτω από 33%) απ’ ότι στην Ελλάδα, είχαν σαν αποτέλεσμα την μείωση του κύκλου εργασιών σε ποσοστά 10-20% και μόνο κατά το πρώτο έτος εφαρμογής τους. Αν κάνουμε αναγωγή αυτών των δεδομένων στην Ελληνική πραγματικότητα, τότε με βεβαιότητα θα έχουμε περαιτέρω συρρίκνωση του κλάδου, που οδηγεί με σχεδόν μαθηματική ακρίβεια, σε κλείσιμο επιχειρήσεων, απώλεια θέσεων εργασίας και μείωση της φοροδοτικής ικανότητας των επιτηδευματιών. Και αυτό είναι ένα γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με την γενικότερη προσπάθεια για την διατήρηση των θέσεων εργασίας, καθώς και την αύξηση των εσόδων στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Γαλλίας, όπου η απαγόρευση του καπνίσματος είχε σαν αποτέλεσμα το κλείσιμο 8.000 επιχειρήσεων του κλάδου, μόνο στο Παρίσι και με κάθετη πτώση του κύκλου εργασιών κατά 20%. Η άμεση αντίδραση της Γαλλικής Κυβέρνησης ήταν, από την 1η Ιουλίου του 2009 να μειώσει τον συντελεστή Φ.Π.Α. στα εστιατόρια από 19,6% σε 5,6% και να ενισχύσει στοχευμένα τον κλάδο με 2 δισ. €υρώ.

Υπάρχουν βέβαια και διαπιστώσεις από την εφαρμογή των μέτρων σε άλλες χώρες όπου η επιλογή της άμεσης διακοπής του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα στον γενικό πληθυσμό, όπως π.χ. στην Ιρλανδία, όπου η υπάρχει αύξηση του ποσοστού των καπνιστών παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις.

Η απαγόρευση στην Ιρλανδία ισχύει από το 2004. Οι στατιστικές μετρήσεις έδειξαν:

Ηλικιακή Ομάδα 2005 2006 Μεταβολή
15-18 ετών 17,6% 21% +3,4%
19-35 ετών 32,4% 34% +1,6%
36-70 ετών 21% 22% +1%
71+ 10% 11% +1%

Με αυτό το παράδειγμα θέλουμε να τονίσουμε, ότι οι κοινωνίες των πολιτών ίσως αντιλαμβάνονται κάθε βίαιη προσαρμογή, ως «επιβολή» και πιθανόν αντιδρούν, αντιστρόφως ανάλογα προς τις προσδοκίες του νομοθέτη.

Σε αντίστοιχη έρευνα που έγινε στην Ελλάδα πρόσφατα (23/6/2010) από την MRB HELLAS S.A. και σε δείγμα 1008 ατόμων πανελλαδικά, οι διαπιστώσεις και τα επεξεργασμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι πολίτες ουσιαστικά επιβεβαιώνουν την ανάγκη για ήπια εφαρμογή του νόμου καθόσον σε σχετικά ερωτήματα απαντούν ως εξής:

• Το 78,8% των ερωτηθέντων πιστεύει, ότι τα μέτρα πλήττουν συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων (εστιατόρια – καφέ – περίπτερα)
• Το 32,3% των ερωτηθέντων δηλώνει, ότι θα περιορίσει τις εξόδους του σε εστιατόρια και καφέ
• Το 75,1 ζητά τη διαμόρφωση χώρων καπνιστών στα εστιατόρια και καφέ
(σημειώνεται ότι τα ποσοστά αφορούν σε καπνιστές και μη καπνιστές που ερωτήθηκαν και παρουσιάζουν ομοιογένεια στις απαντήσεις).

Αναφορικά με τις απαντήσεις που σχετίζονται με τον επιθυμητό στόχο της μείωσης του καπνίσματος τα ποσοστά είναι:

• Το 4,7% των ερωτηθέντων απαντά, ότι η απαγόρευση θα τους ωθήσει να διακόψουν το κάπνισμα
• Το 1% των ερωτηθέντων απαντά ότι θα διακόψει το κάπνισμα.

Κυρία Υπουργέ,

Όπως γίνεται αντιληπτό ο κλάδος δεν αποζητά μία ετεροβαρή και μόνο προς τα συμφέροντα των μελών του εφαρμογή του νόμου, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τα όσα σας έχουμε εκθέσει, παρακαλούμε έστω και αυτή την ύστατη στιγμή, να μετατεθεί η έναρξη εφαρμογής του, κατά ένα έως δύο (1-2) τουλάχιστον έτη, γιατί όπως όλοι μας γνωρίζουμε και το 2011 θα είναι μία ακόμη δύσκολη χρονιά για την Οικονομία μας και ειδικότερα για τον Κλάδο μας, που προσφέρει τα μέγιστα σε αυτήν.

Ήδη πολλές Ευρωπαϊκές Χώρες όπως η Ισπανία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η F.Y.R.O.M., η Αυστρία, λαμβάνοντας υπόψη τους, την οικονομική συγκυρία επαναπροσδιορίζουν τις θέσεις τους, σχετικά με την καθολική απαγόρευση του καπνίσματος και έχουν δρομολογήσει ή δρομολογούν, μεταβατικές περιόδους για την εφαρμογή του και μάλιστα χωρίς να έχουν και την προηγούμενη εμπειρία, ενός κακού και ανεφάρμοστου νόμου όπως εμείς.

Πέραν όλων αυτών που σας αναφέραμε, επιζητούμε να υπάρξει μία άμεση συνάντηση μαζί σας, ώστε κάτω και από το πρίσμα των νέων συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί και όλοι μας βιώνουμε, να σας αναλύσουμε τις απόψεις, προτάσεις και παρατηρήσεις μας επί του Σχεδίου Νόμου.
Με εκτίμηση,
Για το Δ.Σ. του Σ.Ε.Γ.Ε.Σ.

Ο Πρόεδρος
Δημήτριος Κυριακόπουλος