Του Βασίλη Κελλάρη
Προέδρου ΟΙΚΟΣΥΛΚΟ

Επιβαρυντικός παράγοντας για την πλανητική οικολογική κρίση είναι η εκπληκτική ανάπτυξης της Κίνας – η παραγωγή της αυξήθηκε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια με ρυθμό περίπου 10% το χρόνο- και της Ινδίας, αν και η παραγωγή της αυξάνει με λίγο αργότερο ρυθμό. Αυτή η ανάπτυξη μπορεί να συγκριθεί με εκείνη της Ιαπωνίας στη δεκαετία του 1960. Η χώρα του Ανατέλλοντος ηλίου έγινε έτσι η δεύτερη ισχυρότερη οικονομία του κόσμου. Όσον αφορά όμως την Κίνα έχουμε να κάνουμε με πληθυσμό ο οποίος έχει μπει σε τροχιά οικονομικής ανάπτυξης δέκα φορές πολυαριθμότερο από εκείνο της Ιαπωνίας. Επιβαρύνει λοιπόν περισσότερο τα παγκόσμια οικοσυστήματα, κυρίως με τις εισαγωγές πρώτων υλών και ξυλείας των οποίων η εξόρυξη και αποψίλωση έχει επιπτώσεις στις περιοχές από τις οποίες προέρχεται. Για παράδειγμα, η Κίνα έγινε η πρώτη εισαγωγέας σε παγκόσμιο επίπεδο, σόγιας ενισχύοντας έτσι την καλλιέργεια του φυτού αυτού στη Λατινική Αμερική, γεγονός που επιδεινώνει την αποψίλωση του δάσους του Αμαζονίου. Η Ασία κατευθύνεται και αυτή με τους ίδιους γρήγορους ρυθμούς προς την πρώτη θέση στο βάθρο των «πρωταθλητών» στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Το 2004 η Κίνα εξέπεμψε 4.707 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα, η Ινδία 1.113, έναντι 5,912 των ΗΠΑ και 3506 της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 15. Η οικολογική πίεση της Κίνας –και σε μικρότερο βαθμό της Ινδίας- η οποία είναι καθ’ αυτή ζημιογόνα, δεν μπορεί ν’ αποτελεί δικαιολογία για εκείνη των δυτικών χωρών. Ακριβώς επειδή η Δύση έχει ήδη επιβαρύνει ιδιαίτερα τη βιόσφαιρα, η πρόσθετη επίδραση από την οικονομική δραστηριότητα των νέων δυνάμεων καθιστά αφόρητη την οικολογική κρίση.
Δεν προκαλεί η Κίνα το πρόβλημα, αλλά το γεγονός ότι το πρόβλημα αυτό προστίθεται σε αυτά που έχουν ήδη προξενήσει οι ΗΠΑ και η Ευρώπη.
Όλοι μαζί έχουμε αρχίσει να ξεπερνάμε τα όρια ανάρρωσης του πλανήτη. Εκμεταλλευόμαστε τα δάση με πολύ γρηγορότερους ρυθμούς από αυτούς με τους οποίους μπορούν να αναγεννηθούν, αντλούμε τα αποθέματα των υπόγειων υδάτων ταχύτερα από τον ρυθμό αναπλήρωσής τους, εκπέμπουμε περισσότερα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από όσα μπορεί να ανακυκλώσει η βιόσφαιρα.
Το «οικολογικό αποτύπωμα» των κοινωνιών μας, δηλαδή οι οικολογικές τους επιπτώσεις σύμφωνα με την προσέγγιση ενός Ελβετού του Ματίς Βακερναγκέλ, υπερβαίνει την «βιοϊκανότητα του πλανήτη».
Το 1960 όπως επισημαίνει ο ίδιος, η ανθρωπότητα δεν χρησιμοποιούσε παρά το μισό αυτής της βιολογικής ικανότητας, το 2003 εκμεταλλευόταν 1,2 φορές αυτή την ικανότητα, δηλαδή κατανάλωνε περισσότερους οικολογικούς πόρους απ’ όσους παρήγε ο πλανήτης.
Οι δύο ασιατικοί γίγαντες υφίστανται εξάλλου και στο εσωτερικό τους τις αρνητικές επιπτώσεις της ξέφρενης ανάπτυξής τους. Στην Κίνα μειώνονται με πολύ γρήγορους ρυθμούς τα καλλιεργήσιμα εδάφη, εξαιτίας της αστικοποίησης –ένα εκατομμύριο εκτάρια ετησίως. Τα επόμενα 25 χρόνια η μείωση θα φθάσει το 7% των αγροτικών εκτάσεων. Η έρημος επεκτείνεται κατά εκατό χιλιάδες εκτάρια ετησίως και το Πεκίνο πλήττεται κάθε χρόνο από ανεμοστρόβιλους που έρχονται από τα δυτικά. Κάθε άνοιξη ο Κίτρινος Ποταμός στεγνώνει για πολλές εβδομάδες.
Τριακόσια εκατομμύρια Κινέζοι-περίπου το ¼ του πληθυσμού- πίνουν μολυσμένο νερό και η ρύπανση του Γιανγκτσέ, του μεγαλύτερου ποταμού της χώρας, παίρνει τόσο ανησυχητικές διαστάσεις, ώστε να απειλεί την τροφοδοσία σε πόσιμο νερό της Σαγκάης, της οικονομικής πρωτεύουσας της χώρας.
Τα υπόγεια ύδατα του 90% των κινέζικων πόλεων είναι μολυσμένα καθώς και πάνω από το 70% των ποταμών και των λιμνών, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του πρακτορείου ειδήσεων «Νέα Κίνα».
Περίπου 100 μεγάλες πόλεις υποφέρουν κάθε χρόνο από διακοπές νερού.
Είκοσι από τις τριάντα πόλεις του κόσμου με την πλέον μολυσμένη ατμόσφαιρα βρίσκονται στην Κίνα.
Η Κινέζικη ατμόσφαιρα είναι τόσο κορεσμένη από διοξείδιο του θείου, ώστε η χώρα να αντιμετωπίζει όξινες βροχές εξαιρετικής σοβαρότητας.
Υπολογίζεται ότι το 30% από τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, υφίστανται «οξινοποίηση», σύμφωνα με το Ινστιτούτο World Watch.
Αυτά για να γνωρίζουμε όλοι ποιοι καταστρέφουν τον πλανήτη.