ΣΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΑΥΤΟ ΕΧΟΥΝ ΚΑΜΙΑ

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΙ ΕΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ;


Κακοδιαχείριση ποσού συνολικού ύψους 17,5 εκατ. ευρώ την περίοδο 2006-2009 το μεγαλύτερο μέρος του οποίου βγήκε από τις τσέπες των ελαιοπαραγωγών (ποιοτικό παρακράτημα των επιδοτήσεων) διαπίστωσε σε ελέγχους της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ποσό αυτό δόθηκε στις Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) με σκοπό την ποιοτική αναβάθμιση, την ιχνιλασιμότητα και τη διαφάνεια στην αγορά του ελαιόλαδου.

Σύμφωνα όμως με έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το οποίο στάλθηκε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης της χώρας μας, η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελιάς και Ελαιόλαδου (συμμετέχει η ΠΑΣΕΓΕΣ) και η Ελαιουργική, διαχειρίστηκαν το συγκεκριμένο ποσό με τρόπο που δημιουργεί βαθύτατα ερωτήματα: Δεν υπήρχαν υπηρεσίες συντονισμού των προγραμμάτων, εκπονούνταν μελέτες χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, δημιουργήθηκε ιστότοπος που δεν….λειτουργεί, δόθηκαν περίεργες υπεργολαβίες και πληρώθηκαν υπάλληλοι χωρίς να έχουν ξεκαθαριστεί οι αρμοδιότητες τους!

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιρρίπτει ευθύνες στον ΟΠΕΚΕΠΕ για πλημμελείς ελέγχους, ενώ η χώρα μας απειλείται με νέα πρόστιμα που θα προέλθουν από τους φορολογούμενους πολίτες και μάλιστα σε εποχή μνημονίου…

Το έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, ΓΔ AGRI, (Διεύθυνση λογιστικού ελέγχου των γεωργικών δαπανών) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έφερε στη δημοσιότητα στο τελευταίο τεύχος του το περιοδικό «Ελιά & Ελαιόλαδο» ο εκδότης του οποίου Βασίλης Ζαμπούνης χαρακτηρίζεται ως ο «γκουρού» σε θέματα λαδιού και κοινοτικών επιδοτήσεων. Ο ίδιος ο κ. Ζαμπούνης είναι μάλιστα σύμβουλος επιχειρήσεων (συνεργάζεται με ενώσεις της Κρήτης μέσω της εταιρείας του ΑΞΙΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ) και γνωρίζει από πρώτο χέρι τα πράγματα.

Τι είναι τα προγράμματα ΟΕΦ και ο καν. 2080/2005

Πρόκειται για προγράμματα των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.) που, ως γνωστόν, χρηματοδοτούνται κυρίως από τους ίδιους τους ελαιοπαραγωγούς μέσω ενός παρακρατήματος 2% της Ενιαίας Ενίσχυσής τους. Δικαιούχοι αυτών των προγραμμάτων είναι οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, η Ελαιουργική, η Διεπαγγελματική (ΕΔΟΕΕ) και οι διάφοροι σύνδεσμοι επιχειρήσεων. Για το πρόγραμμα της τριετίας 2006-2009 (Κανονισμός 2080/05) η κοινοτική χρηματοδότηση (από το παρακράτημα 2%) ανήλθε σε 33.294.000 ευρώ και μαζί με την κρατική χρηματοδότηση καθώς και την ίδια συμμετοχή των Ο.Ε.Φ. το συνολικό ποσό έφτασε τα 39.825.672 ευρώ, όπως αναφέρει το περιοδικό «Ελιά και Ελαιόλαδο». Τα προγράμματα των Ο.Ε.Φ. θεσπίστηκαν με την αναθεώρηση της ΚΑΠ το 2003/04 για την ενίσχυση δραστηριοτήτων (αγοράς πάγιου εξοπλισμού και παροχής υπηρεσιών) που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας, την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαφάνεια της αγοράς.

Τα προγράμματα αυτά συνεχίζονται μέσω του σημερινού «ποιοτικού παρακρατήματος» μέχρι και το 2012.

Το γράμμα της επιτροπής

Με επίσημη επιστολή της λοιπόν στις 15 Δεκεμβρίου 2010, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, ΓΔ AGRI, (Διεύθυνση λογιστικού ελέγχου των γεωργικών δαπανών) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απευθύνεται στο ελληνικό Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΟΠΕΚΕΠΕ) και το εγκαλεί επειδή: «Θεωρεί ότι οι αρχές της χώρας σας δεν τήρησαν πλήρως τις απαιτήσεις των ανωτέρω κανονισμών και ότι είναι αναγκαία τα διορθωτικά μέτρα που παρατίθενται στο παράρτημα προκειμένου να διασφαλιστεί μελλοντικά η συμμόρφωση προς τις εν λόγω απαιτήσεις. Σας παρακαλώ να με ενημερώσετε σχετικά με τα διορθωτικά μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί, τα μέτρα που προτίθεστε να λάβετε, καθώς και για το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η ΓΔ AGRI μπορεί να προτείνει τον αποκλεισμό από την κοινοτική χρηματοδότηση μέρους των δαπανών που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΓΤΕ. Οι ελλείψεις που διαπιστώθηκαν θα εξακολουθήσουν να αποτελούν τη βάση δημοσιονομικών διορθώσεων σε σχέση με τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν έως την εφαρμογή κατάλληλων διορθωτικών μέτρων».

Οι έλεγχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν δειγματοληπτικοί, δηλαδή μόνο στις υπηρεσίες και όχι στην απόκτηση πάγιου εξοπλισμού και αφορούσαν στο διάστημα 2006-2009. Η επιτροπή επέλεξε να ελέγξει πάντα δειγματοληπτικά, τις Οργανώσεις Ελαιουργικών Φορέων που απορρόφησαν το 43,8% των επιχορηγήσεων δηλαδή ποσό συνολικού ύψους 17.453.414 ευρώ.

Παρατυπίες ΟΠΕΚΕΠΕ και Διεπαγγελματικής

Τα σημεία στα οποία επικεντρώνεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με το πρόγραμμα της Διεπαγγελματικής είναι τα εξής:

Α) Οι δραστηριότητες συντονισμού. Διαπιστώνεται ότι δεν κατέστη δυνατό να προσδιοριστεί η φύση των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν, ιδίως όσον αφορά τις δραστηριότητες συντονισμού εκ μέρους της δικαιούχου (ΕΔΟΕΕ) ως επικεφαλής του προγράμματος». Γι’ αυτό και «παρακαλούνται οι ελληνικές αρχές να γνωστοποιήσουν τη φύση των δραστηριοτήτων καθώς και τα ποσά που καταβλήθηκαν για την παροχή υπηρεσιών συντονισμού.

Β) Η έκθεση ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης (Δ.Α.Α.) Αθηνών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι ενώ η Δ.Α.Α. Αθηνών «διατύπωσε μεγάλο αριθμό αρνητικών παρατηρήσεων στην έκθεσή της», ωστόσο φαίνεται ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν τις έλαβε υπ’ όψη του, «δεν συνέταξε καμία έκθεση» και τελικά κατέβαλε στην ΕΔΟΕΕ τα ποσά των αιτούμενων χρηματοδοτήσεων.

Συνεπώς: «Μπορεί να αμφισβητηθεί η συμμόρφωση και η επιλεξιμότητα των δράσεων για τις οποίες δεν ελήφθησαν μέτρα διοικητικής φύσεως εκ μέρους του οργανισμού πληρωμών σε συνέχεια των παρατηρήσεων των τοπικών ελεγκτών». Κατόπιν αυτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθύνει την εξής σύσταση: «Παρακαλούνται οι ελληνικές αρχές να καθορίσουν σαφείς και ακριβείς επίσημες διαδικασίες σε συνέχεια των αρνητικών παρατηρήσεων των τοπικών ελεγκτών και να κρατήσουν τις αποδείξεις των ενεργειών στις οποίες προχώρησαν σε σχέση με κάθε παρατήρηση που διατυπώθηκε κατά τη διάρκεια των ελέγχων από τους τοπικούς ελεγκτές».

Γ) Ποιοτικοί δείκτες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διερεύνησε κατά πόσον ο έλεγχος δεν περιορίζεται στο τυπικό – λογιστικό μέρος της έκδοσης κάποιων τιμολογίων αλλά προχωρεί στο ουσιαστικό περιεχόμενό τους, με την αξιολόγηση της δραστηριότητας για την οποία εκδόθηκε και πληρώθηκε κάθε τιμολόγιο. Κάτι, άλλωστε, που απαιτούσε και ο Κανονισμός 2080/05. Η Ε.Ε. λοιπόν σημειώνει: «Η απουσία ποιοτικού ελέγχου, ιδίως για τις δράσεις που συνίστανται για παράδειγμα στην εκπόνηση μελετών, δεν επέτρεψε να διαμορφωθεί άποψη σχετικά με το βάσιμο του οικονομικού κόστους των μελετών αυτών.» Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθύνει την σύσταση: «Παρακαλούνται οι ελληνικές αρχές να ορίσουν επισήμως και γραπτώς τους ποιοτικούς δείκτες που προβλέπονται από τη νομοθεσία που διέπει τον συγκεκριμένο τομέα. Οι υπηρεσίες της ΓΔ AGRI θα επιθυμούσαν να λάβουν πλήρη αναδρομική αξιολόγηση από την έναρξη του προγράμματος».

Δ) Το τέταρτο σημείο ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρεται στον «Σχεδιασμό, ανάπτυξη και υποστήριξη της λειτουργίας εθνικού πληροφοριακού συστήματος ιχνηλασιμότητας ελαιολάδου» ύψους 2.229.950 €. Εδώ διαπιστώθηκαν μια σειρά από αδυναμίες, όπως, παραδείγματος χάριν, το γεγονός ότι ο ιστότοπος που προέβλεπε η εν λόγω δράση δεν λειτουργούσε… Το συμπέρασμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι: «Το σύστημα που έχει σχεδιαστεί δεν φαίνεται να διασφαλίζει την ιχνηλασιμότητα όσον αφορά τον παραγωγό, με εξαίρεση τους μεγάλους παραγωγούς οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα παράδοσης ολόκληρων δεξαμενών. Η δεξαμενή δεν αποτελεί στοιχείο το οποίο να καθιστά δυνατή την αξιολόγηση της προέλευσης του ελαιόλαδου καθώς περιλαμβάνει προϊόν από διάφορους παραγωγούς με διάφορα αγροτεμάχια ή από διαφορετικές περιοχές».

Γι’ αυτό και απευθύνει την σύσταση: «Παρακαλούνται οι ελληνικές αρχές να βρουν συγκεκριμένη, οριστική και επίσημη λύση για την αιτιολόγηση της ιχνηλασιμότητας του προϊόντος έως τον ίδιο τον παραγωγό ή το αγροτεμάχιο από το οποίο προέρχεται, με σαφή και ακριβή ορισμό της προέλευσης του ελαιολάδου. Οι υπηρεσίες της ΓΔ AGRI θα επιθυμούσαν με τα 2,23 εκατ. ευρώ που χρησιμοποιούνται για την ιχνηλασιμότητα να μπορεί να αποδειχθεί κατά τρόπο αποτελεσματικό και άμεσο η ακριβής προέλευση του ελαιόλαδου».

Για την Ελαιουργική

Για το πρόγραμμα που διαχειρίστηκε η Ελαιουργική, η Ε.Ε. επικεντρώθηκε σε δύο σημεία:

Α) Στη σύμβαση υπεργολαβίας βάσει της οποίας η ΕΟΠ Ελαιουργική ανέθεσε ένα μέρος του προγράμματος στην Ελαιουργική Α.Ε. Επειδή ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έδωσε τις διευκρινίσεις που του είχαν ζητηθεί, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανέρχεται και ζητεί: «οι ελληνικές αρχές να υποβάλουν αναλυτική έκθεση με τις ακόλουθες πληροφορίες για τα οικονομικά έτη 2008 και 2009 :

- τα καταστατικά καθώς και τις συνθέσεις των αντίστοιχων διοικητικών συμβουλίων της ΕΟΠ Ελαιουργική και της Ελαιουργική Α.Ε.

- ανάλυση και αιτιολόγηση των λόγων σύναψης της σύμβασης υπεργολαβίας μεταξύ της ΕΟΠ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ και της ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ Α.Ε.

- ανάλυση του συνόλου των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της σύμβασης υπεργολαβίας μεταξύ της ΕΟΠ και της Α.Ε., καθώς και πλήρη και λεπτομερή πίνακα όλων των ταμειακών κινήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της σύμβασης για τα οικονομικά έτη 2008 και 2009 μεταξύ της ΕΟΠ Ελαιουργική και της Ελαιουργική Α.Ε.».

Β) Στις δαπάνες προσωπικού των τεχνικών και γεωπόνων που προσλήφθηκαν για το πρόγραμμα. Διαπιστώθηκε ότι ορισμένοι από αυτούς ήταν αποσπασμένοι από τον συνεταιρισμό στον οποίο απασχολούνται χωρίς να αντικαθίστανται ως εργαζόμενοι στον συνεταιρισμό.

Επίσης ότι οι τεχνικοί αμείβονται κατ’ αποκοπή και το καταβαλλόμενο ποσό είναι πάντα πολλαπλάσιο του ποσού των 19.500 €.

Για τα παραπάνω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητεί τώρα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ να της κοινοποιήσει:

-Πίνακα με πλήρη και λεπτομερή ανάλυση κάθε δαπάνης για τους τεχνικούς και τους γεωπόνους που απασχολήθηκαν στο πρόγραμμα, με στοιχεία σχετικά με το επίπεδο κατάρτισης του καθενός, τον αριθμό των καταρτιζόμενων παραγωγών που περιλαμβάνονταν στην ομάδα καθενός, τη διάρκεια κάθε προγράμματος κατάρτισης, τα έξοδα ταξιδιού που καλύφθηκαν για τον καθένα καθώς και επεξήγηση εάν ο τεχνικός απασχολούνταν ήδη στον συνεταιρισμό και αποσπάστηκε για την εκτέλεση του προγράμματος ή αν πρόκειται για άτομο εκτός του συνεταιρισμού

- Αναλυτικό πίνακα με στοιχεία των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που καταβλήθηκαν από τους συνεταιρισμούς σε σχέση με τον αριθμό των προβλεπόμενων θέσεων εργασίας

-Αιτιολόγηση του κατώτερου μισθού που καταβλήθηκε στους τεχνικούς εκτός του συνεταιρισμού σε σχέση με τους τεχνικούς που εργάζονταν στον συνεταιρισμό και αποσπάστηκαν για την εκτέλεση του προγράμματος.
Πηγή: Πατρίς